Συμμετοχή του Γιώργου Χαρώνη σε κλινικά φροντιστήρια του AAO
Για ακόμα μια χρονιά ο κ. Γιώργος Χαρώνης συμμετείχε ως εκπαιδευτής σε κλινικά φροντιστήρια του Annual Meeting of the American Academy of Ophthalmology (more…)
Θέλω να κάνω βλεφαροπλαστική… θα πετύχει;
Βλεφαροπλαστική στα κάτω βλέφαρα. Μια απαιτητική επέμβαση με εντυπωσιακά αποτελέσματα που δεν συγχωρεί αστοχίες!
Άρθρο του Οφθαλμοπλαστικού Χειρουργού κ. Γιώργου Χαρώνη.
Η ΔΙΟΡΘΩΣΗ ΤΗΣ ΠΡΕΣΒΥΩΠΙΑΣ. ΤΟ ΠΑΡΟΝ ΚΑΙ ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ.
Πρεσβυωπία είναι η σχετιζόμενη με την ηλικία προοδευτική μείωση του εύρους προσαρμογής που φυσιολογικά έχουν τα μάτια μας, με αποτέλεσμα να χάνεται η ικανότητα της συνεχούς-δυναμικής εστίασης, σε αντικείμενα απο μακρινές αποστάσεις προς κοντινές και αντιστρόφως. Η μείωση αυτή αρχίζει ήδη απο την παιδική ηλικία, οι επιπτώσεις όμως γίνονται εμφανείς μετά την ηλικία των 40 ετών, με βασικά συμπτώματα τη δυσκολία στην κοντινή όραση που αρχικά επιτείνεται στο χαμηλό φωτισμό και δημιουργεί αίσθημα κόπωσης ή πονοκεφάλου μετά απο πολύωρη κοντινή εργασία.
Σύμφωνα με τις επικρατούσες θεωρίες, η πρεσβυωπία οφείλεται είτε στη σταδιακή απώλεια της ελαστικότητας του κρυσταλλοειδούς φακού ώστε να αλλάζει καμπυλότητα και να εστιάζει σε κοντινές αποστάσεις (το πιθανότερο σενάριο, αφορά στην απώλεια της “προσαρμογής-accommodation” λόγω σκλήρυνσης του κρυσταλλοειδούς φακού), είτε στην προοδευτική γήρανση και ατροφία του ακτινωτού μυός , ο οποίος συμμετέχει και αυτός στη στήριξη του φακού και στη λειτουργία προσαρμογής του οφθαλμού (λιγότερο πιθανό σενάριο) . Επομένως, πρόκειται για μια φυσιολογική διαδικασία γήρανσης του οφθαλμού που αφορά όλα τα μάτια, ανεξάρτητα εάν εμφανίζουν συνοδές διαθλαστικές ανωμαλίες (μυωπία, υπερμετρωπία, αστιγματισμό) ή όχι. Η πρεσβυωπία δεν είναι δυνατόν να θεραπευτεί ή να προληφθεί με φαρμακευτικά ή άλλα μέσα. Παρόλα αυτά, τα ενοχλητικά συμπτώματά της στην καθημερινότητα μπορούν να αντιμετωπιστούν ικανοποιητικά. Γενικός στόχος της αντιμετώπισης της πρεσβυωπίας με οπτικά μέσα (γυαλιά-φακούς επαφής) ή οφθαλμολογική επέμβαση είναι η αντιρρόπησή της, προσδίδοντας απρόσκοπτη όραση τόσο κοντά όσο και μακριά χωρίς όμως πραγματικά να αποκαθίσταται ή να ανακτάται η φυσιολογική διαδικασία της προσαρμογής.
H σύγχρονη Οφθαλμολογία μπορεί ήδη σήμερα να παρέχει ολοκληρωμένες λύσεις στο πρόβλημα της πρεσβυωπίας, ώστε να αποδεσμεύει στο μέγιστο βαθμό τους πρεσβύωπες απο τα συμβατικά μέσα διόρθωσης (κοντινά γυαλιά, πολυεστιακά γυαλιά, πολυεστιακοί φακοί επαφής). Οι κλινικά διαθέσιμες μέθοδοι για την αντιμετώπισή της πρεσβυωπίας είναι πολλές και διαφορετικές. Για το λόγο αυτό η επιλογή γίνεται μετά απο λεπτομερή ενημέρωση απο τον οφθαλμίατρο και οπωσδήποτε εξατομικεύεται ανάλογα με την ηλικία του πρεσβύωπα, την εργασία, τις καθημερινές ανάγκες, τις υπάρχουσες διαθλαστικές ανωμαλίες και το οφθαλμολογικό ιστορικό (συνοδές παθήσεις, στραβισμός, τραύματα κ.α).
Μπορεί να γίνει διόρθωση της πρεσβυωπίας με laser;
Σήμερα η χρήση του Εxcimer laser αποτελεί μια εγκεκριμένη και αποτελεσματική μέθοδο για τη αντιρρόπηση της πρεσβυωπίας σε ορισμένους ασθενείς και αφορά στη σμίλευση του κερατοειδούς ώστε να επιτύχει την κοντινή διόρθωση.
- Monovision: Είναι η παλαιότερη, κλασσική και καταξιωμένη μέθοδος για τη διόρθωση της πρεσβυωπίας. Στηρίζεται στη λειτουργία των δύο οφθαλμών, όπου το κυρίαρχο μάτι γίνεται εμμετρωπικό (καθαρή μακρινή όραση) και το δεύτερο μάτι γίνεται μυωπικό (εως -2D, καθαρή κοντινή όραση). Ο στόχος μας δηλαδή είναι η εκούσια ανισομετρωπία που με την προσαρμογή του εγκεφάλου, δίνει λειτουργική όραση σε μακρινές και κοντινές αποστάσεις αφού ο ασθενής χρησιμοποιεί ταυτόχρονα και τα δυό του μάτια. Επιτυγχάνεται και με το laser, δίνει πολύ καλά αποτελέσματα σε πρεσβυωπία χωρίς άλλη άμεση θεραπεία, εφόσον τηρούνται οι προϋποθέσεις της διαθλαστικής επέμβασης που θα κρίνει ο οφθαλμίατρος. Η μέθοδος monovision είναι κατάλληλη για πρεσβύωπες που, εαν δεχθούν να κάνουν ενα συμβιβασμό στη διόφθαλμη όραση, γίνονται σε μεγάλο βαθμό ανεξάρτητοι απο κάθε είδους διορθωτικά γυαλιά. Οι περιορισμοί της τεχνικής περιλαμβάνουν τη μειωμένη ευαισθησία οπτικής αντίθεσης (contrast sensitivity), μειωμένη στερεοσκοπική όραση, πιθανή δυσκολία ανοχής στο τελικό αποτέλεσμα.
- Mini-Monovision (Presbyond laser blended vision): Πρόκειται για εξελιγμένη παραλλαγή τoυ κλασσικού Monovision όπου το μη-κυρίαρχο μάτι γίνεται λιγότερο μυωπικό (εως -1,5D) και σμιλεύεται με πιο ομαλή κλίση, ώστε να γίνεται πιο ανεκτά λειτουργικό και αποτελεσματικό. Το αποτέλεσμα είναι άμεσο, έχει ταχύτερη προσαρμογή και διατηρεί καλύτερη ποιότητα διόφθαλμης όρασης συγκριτικά με την κλασσική μέθοδο. Είναι κατάλληλο για πρεσβύωπες (μετά την ηλικία των 45) που αφιερώνουν χρόνο σε υπολογιστή ή διάβασμα και δε θέλουν να έχουν γυαλιά, αν και αυτοί ίσως να χρειαστούν μετα απο κάποιο διάστημα βοηθητικά γυαλιά για πολύ κοντά ή υπό συνθήκες χαμηλού φωτισμού. Οι ασθενείς αυτοί είναι πολύ περισσότερο ανεξάρτητοι στην χρήση κοντινών γυαλιών από όλους τους συνομιλήκους τους με καλή μακρινή όραση.
- PresbyLasik (multifocal corneal ablation): Στόχος του laser είναι να σμιλεύσει τον κερατοειδή ώστε να γίνει πολυεστιακός και να συνεισφέρει στην κοντινή όραση, είτε απο την κεντρική περιοχή του είτε απο την περιφέρεια. Η τεχνική προσφέρει θεωρητικά μεγαλύτερη άνεση σε όλες τις αποστάσεις λόγω των πολλών διαθλαστικών ζωνών που δημιουργεί, αλλά η τελική προσαρμογή στο οπτικό αποτέλεσμα είναι το ζητούμενο λόγω των εκτροπών που μπορεί να δημιουργήσει.
Στο Athens Vision είναι διαθέσιμη η θεραπεία PresbyMAXTM by Schwind Eye Laser που σύμφωνα με δημοσιευμένες εργασίες, πετυχαίνει την ακριβή σμίλευση του κερατοειδούς στο πρότυπο του πολυεστιακού φακού και παρέχει κοντινή όραση απο την κεντρική περιοχή και μακρινή όραση απο την περιφέρεια. Η θεραπεία έχει ως αποτέλεσμα διευρυμένο βάθος πεδίου και πολύ καλή ποιότητα όρασης σε όλες τις αποστάσεις, χωρίς ανάγκη γυαλιών. Εφαρμόζεται με ασφάλεια στο ένα ή και στα δυο μάτια, πλεονεκτεί του Monovision γιατί διατηρεί τη διόφθαλμη τρισδιάστατη όραση και ολοκληρώνεται σε λίγα λεπτά. Η βελτίωση της κοντινής όρασης είναι άμεση και μπορεί να συνδυαστεί και με την ταυτόχρονη διόρθωση μυωπίας, υπερμετρωπίας και αστιγματισμού. Η θεραπεία είναι κατάλληλη για πρεσβύωπες που επιθυμούν να αποδεσμευτούν απο τα γυαλιά τους, για ασθενείς που έχουν υποβληθεί παλαιότερα επιτυχώς σε διαθλαστική επέμβαση για μακριά καθώς και για εκείνους που έχουν κάνει επέμβαση καταρράκτη και επιθυμούν να διαβάζουν χωρίς κοντινά γυαλιά. Το τελικό αποτέλεσμα της θεραπείας είναι ορατό εντός ολίγων εβδομάδων για όλες τις αποστάσεις και υπάρχει δυνατότητα να γίνει συμπληρωματική θεραπεία σε περίπτωση αύξησης της πρεσβυωπίας, μετά απο εκτίμηση του οφθαλμιάτρου. Πάνω απο 20.000 ασθενείς, παγκοσμίως, έχουν υποβληθεί με επιτυχία στη θεραπεία, με την πλειοψηφία τους να είναι πολύ ικανοποιημένοι απο την όρασή τους.
Μπορεί η πρεσβυωπία να διορθωθεί με σταγόνες?
- Η τεχνική της διασύνδεσης κολλαγόνου κερατοειδούς (crosslinking) με σταγόνες ριβοφλαβίνης και υπεριώδη ακτινοβολία (UVA) είναι μια εγκεκριμένη θεραπεία για τις εκτασίες κερατοειδούς όπως ο κερατόκωνος. Έχει δοκιμαστεί η εφαρμογή ενός νέου πρωτόκολλου διασύνδεσης κολλαγόνου με στόχο τη διόρθωση διαθλαστικών ανωμαλιών. Πρέπει όμως να τονίσουμε οτι η διόρθωση της πρεσβυωπίας με τοπογραφικά κατευθυνόμενη υπεριώδη ακτινοβολία και ριβοφλαβίνη (τεχνική PiXL, δήθεν “μέθοδος διόρθωσης πρεσβυωπίας και μυωπίας με σταγόνες”), είναι εντελώς πειραματική και η σκόπιμη σύγχυση της ένδειξης CE mark που αφορά αποκλειστικά στην πιστοποίηση κατασκευής της συσκευής Μosaic με την ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της μεθόδου, είναι τουλάχιστον απλά παραπλανητική .
- Φαρμακευτική θεραπεία: Ο λόγος που υπάρχουν αρκετοί συνάνθρωποί μας στην πρεσβυωπική ηλικία που βιώνουν “ελαφρύτερα” το πρόβλημα της πρεσβυωπίας απο ότι οι περισσότεροι απο εμάς, φαίνεται οτι οφείλεται στην ετερόπλευρη μυωπία (ιδιαίτερα τον μυωπικό παρά τον κανόνα αστιγματισμό) και στο περιορισμό του μεγέθους της κόρης του ματιού. Ως εκτούτου, φάρμακα που μειώνουν την διάμετρο της κόρης μπορούν σε επιλεγμένους ασθενείς να έχουν άμεση ευεργετική επίδραση. Στο Αthens Vision χρησιμοποιούμε ειδικά αραιωμένο διάλυμα βριμονιδίνης και πιλοκαρπίνης για περιστασιακή βελτίωση των πρεσβυωπικών συμπτωμάτων, ακολουθούμε δηλαδή το τροποποιημένο πρωτόκολλο του αγαπητού μας δάσκαλου και φίλου απo τις ΗΠΑ Dr. Herbert Kaufman.
Μπορεί η πρεσβυωπία να διορθωθεί με τοποθέτηση ενδοφακού?
Περνώντας απο τις επιφανειακές στις πιο επεμβατικές για το μάτι τεχνικές, οι λύσεις για την πρεσβυωπία εστιάζονται στην αφαίρεση του κρυσταλλοειδούς φακού του οφθαλμού και στην αντικατάστασή του απο ενδοφακό. Ο απώτερος στόχος μας μετά την αφαίρεση ενός φακού με καταρράκτη ή χωρίς καταρράκτη (Clear Lens Extraction, PRELEX – Presbyopic Lens Exchange) είναι να τοποθετήσουμε στη θέση του έναν ενδοφακό που θα προσομοιάζει όσο το δυνατό περισσότερο στη λειτουργία του με τον φυσικό και να παρέχει στον ασθενή το μεγαλύτερο εύρος ποιοτικής όρασης σε όλες τις αποστάσεις. Ιδιαίτερα στις περιπτώσεις ατόμων με υψηλή μυωπία (ανω των -6D) και υπερμετρωπία (ανω των +4D) που έχουν συμπτώματα πρεσβυωπίας, έχει ένδειξη η διόρθωση με τοποθέτηση ενδοφακού, παρά με laser. Σήμερα υπάρχουν διαθέσιμοι εμπορικά νέας γενιάς ενδοφακοί (premium intraocular lenses), οι οποίοι είναι ακριβότεροι απο τους απλούς μονοεστιακούς, απαιτούν πολύ προσεκτική επιλογή ασθενών, ακριβείς μετρήσεις απο τον οφθαλμίατρο και σωστή τεχνική για να αποδόσουν το μέγιστο οπτικό αποτέλεσμα.
- Μονοεστιακοί ενδοφακοί (Monofocals): Είναι οι ενδοφακοί που χρησιμοποιούνται ευρέως μετά απο επέμβαση καταρράκτη και έχουν συγκεκριμένη ισχύ. Ο ασθενής ανάλογα με τις ανάγκες του καλείται να αποφασίσει, εαν επιθυμεί μετεγχειρητικά να βλέπει καλά μακριά διοφθαλμα αλλά θα χρειάζεται κοντινά γυαλιά ή εαν προτιμά το Monovision με ένθεση των κατάλληλων ενδοφακών για να αποδεσμευτεί απο τα γυαλιά, ιδίως οι νεότεροι πρεσβύωπες. Στην πλειοψηφία των ασθενών, η προσαρμογή στο Monovision είναι πολύ καλή και συνιστά την κλασσική μέθοδο για την πρεσβυωπία με εξαιρετικά αποτελέσματα. Ο οφθαλμίατρος μπορεί να επιλέξει έναν μονοεστιακό φακό με συγκεκριμένη σφαιρική εκτροπή (ασφαιρικότητα) ωστε να βελτιώσει το εύρος πεδίου της όρασης του ασθενούς. Στην περίπτωση αυτή πρέπει η ασφαιρικότητα του κερατοειδή του ασθενούς να υπολογίζεται προεγχειρητικά. Ιδιαίτερο επίσης ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι μονοεστιακοί φακοί που αυξάνουν αρκετά ικανοποιητικά το βάθος πεδίου ρυθμίζοντας την χρωματική εκτροπή. Οι φακοί αυτοί, φαίνεται οτι καθιερώνονται γρήγορα σαν εξαιρετική επιλογή σε ασθενείς που θέλουν να αντιμετωπίσουν πρεσβυωπικά συμπτώματα στην μεσαία τουλάχιστον απόσταση (Computer Vision).
- Πολυεστιακοί ενδοφακοί (MIOLs): Είναι κατάλληλα σχεδιασμένοι σε ειδικούς υποτύπους και υπόσχονται καλή όραση σε όλες τις αποστάσεις. Τα αποτελέσματά τους στις τελευταίες μελέτες είναι ιδιαίτερα ενθαρρυντικά, με μεγάλο ποσοστό ικανοποιημένων ασθενών. Ιδιαίτερα οι τελευταίας γενιάς τριπλοεστιακοί ενδοφακοί (trifocals) δείχνουν να παρέχουν σημαντικά βελτιωμένη οπτική οξύτητα χωρίς διόρθωση, σε όλες τις αποστάσεις. Πρέπει να τονίσουμε οτι οι MIOLs δεν είναι κατάλληλοι για όλους τους πρεσβύωπες λόγω των διαφορετικού lifestyle, των προσωπικών απαιτήσεων σε όραση, της ανατομίας των ματιών και συνοδών οφθαλμικών παθήσεων (π.χ. παθήσεις κερατοειδούς, ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας, γλαύκωμα) που είναι αντέδειξη για την χρησιμοποίηση τους . Φαίνεται οτι οι πιο ευχαριστημένοι είναι οι ασθενείς που συμφωνούν να δεχθούν μια όχι τέλεια, αλλά γενικά ικανοποιητική ποιότητα όρασης σε όλες τις αποστάσεις χωρίς γυαλιά, παρά εκείνοι που προεγχειρητικά φορούσαν τελευταίας γενιάς πολυεστιακά γυαλιά και έβλεπαν άριστα με αυτά. Επομένως, είναι απαραίτητη η προεγχειρητική συζήτηση/ενημέρωση του ασθενούς για να προτείνουμε την λύση που ανταποκρίνεται στις προσδοκίες του. Στα αρνητικά των MIOLs περιλαμβάνονται κυρίως, δυσφωτοπικά φαινόμενα, μειωμένο contrast sensitivity, ανεπαρκής κοντινή όραση, συνολικά μειωμένη ποιότητα οπτικής ευκρίνειας ιδιαίτερα το βράδυ αλλά γενικά ειναι καλύτερα ανεκτοί απο τους πολυεστιακούς φακούς σε γυαλιά όρασης γιατί δεν υπάρχουν μεταβολές της διοπτρικής τους δύναμης με τις κινήσεις των οφθαλμών.
- Προσαρμοστικοί ενδοφακοί (Accommodating): Το 2016 πραγματικοί προσαρμοστικοί φακοί δεν υπάρχουν. Η βασική τους φιλοσοφία είναι η αξιοποίηση του ακτινωτού μυός στην μετακίνηση τους μέσα στον οφθαλμό που μεταβάλει την διοπτρική τους δύναμη όταν η μέτρηση γίνεται σε σταθερό σημείο, π.χ. 30 cm απο τον κερατοειδή. Η γήρανση του περιφακίου ανάμεσα σε άλλες αιτίες, μετεγχειρητικά αποτρέπει την δραστικότητα τους στην πράξη και στο κέντρο μας πλέον δεν τους χρησιμοποιούμε.
Υπάρχουν άλλες θεραπευτικές επιλογές για την πρεσβυωπία;
- Ενθέματα κερατοειδούς (Corneal Inlays): Πρόκειται για μικροενθέματα που τοποθετούνται σε κατάλληλη ‘θήκη’ εντός του κερατοειδούς, η οποία δημιουργείται με τη χρήση του Femtolaser στο μη κυρίαρχο μάτι και μπορούν να αφαιρεθούν σε περίπτωση μη καλής ανοχής ή επιπλοκής. Τα νέας γενιάς ενθέματα (KAMRATM , RaindropTM , PresbiaTM) είναι σχεδιασμένα σε διάφορους υποτύπους και λειτουργούν με διαφορετικούς τρόπους : αλλάζοντας το δείκτη διάθλασης του κερατοειδούς με προσθήκη θετικής ισχύος, αλλάζοντας την καμπυλότητα του κερατοειδούς, αυξάνοντας το βάθος πεδίου. Το KAMRATM και το RaindropTM είναι τα μόνα εως τώρα εγκεκριμένα κερατοειδικά ενθέματα απο το FDA (USA) για την πρεσβυωπία. Το ΚamraTM έχει σχεδιαστεί για άτομα άνω των 45 που βλέπουν καλά μακριά χωρίς γυαλιά και βοηθά στην κοντινή όραση ενω διατηρεί τη μακρινή. Τοποθετείται χωρίς ράμματα, μπροστά απο το κέντρο της κόρης και αυξάνει το φυσικό εύρος πεδίου σαν pinhole camera.
Η λύση του προβλήματος της πρεσβυωπίας , ατενίζοντας το μέλλον
Η μεγάλη πρόκληση στις σύγχρονες επιστήμες της όρασης στο πρόβλημα της πρεσβυωπίας είναι να επιτύχουν την “πραγματική” διόρθωσή της, που εξ ορισμού προϋποθέτει την αποκατάσταση της διαδικασίας της προσαρμογής. Οι οπτομετρικές επιστήμες προσπαθούν εδώ και χρόνια να δημιουργήσουν προσαρμοστικά γυαλιά και φακούς επαφής που η διοπτρική τους δύναμη θα μεταβάλλεται ανάλογα με την απόσταση προσήλωσης των οφθαλμών κάθε φορά. Χειρουργικά, η Οφθαλμολογία προτείνει: α) την αντικατάσταση του άκαμπτου κρυσταλλοειδούς φακού με βιοσυμβατό υγρό υλικό και ταυτόχρονη διατήρηση της ζιννείου ζώνης με αποκατάσταση της λειτουργικότητάς της (τεχνική “Phako – Ersatz”), β) αποκατάσταση της ελαστικότητας του κρυσταλλοειδούς φακού με τομές με Femtosecond laser. Τελευταία εξέλιξη αποτελεί η θεραπεία αντιγήρανσης του κρυσταλλοειδούς φακού με σταγόνες λιποϊκού οξέως (ΕV06) για αναστολή της διασύνδεσης των μακρομορίων του φακού, αλλά είναι πολύ αμφίβολο οτι θα υπάρξει πραγματική κλινική εφαρμογή τα επόμενα χρόνια.
Στην Ελλάδα, η μοναδική ίσως εταιρεία βιοτεχνολογίας που ασχολείται αποκλειστικά με καινοτομία στην Οφθαλμολογία δημιουργήθηκε πρόσφατα απο επιστήμονες του Athens Vision. Η startup εταιρεία Appleye ανάμεσα στις άλλες καινοτομίες της, έχει καταθέσει πατέντα στον Ο.Β.Ι για δημιουργία ενός εντελώς πρωτότυπου “προσαρμοστικού” ενδοφακού, χωρίς ηλεκτρονικά τμήματα στο ένθεμα και χωρίς βέβαια περιθλαστική ή διαθλαστική τεχνολογία πολυεστιακών ζωνών. Ο φακός της Appleye μπορεί τουλάχιστον θεωρητικά να αποκαταστήσει εως και 5Δ προσαρμογής στους περισσότερους πρεσβυωπικούς οφθαλμούς. Ο ενδοφακός μας εστιάζει ακριβώς στο να δώσει λύση στο μεγαλύτερο πρόβλημα πραγμάτωσης της ιδέας του PhacoErsatz: Την μετεγχειρητική ίνωση του περιφακίου και τον μετεγχειρητικό “καταρράκτη”. Δυστυχώς ο φακός της Αppleye αλλά και δεκάδες άλλοι αντίστοιχοι “προσαρμοστικοί” ενδοφακοί νέας τεχνολογίας (σε αντίθεση με τους “ηλεκτρονικούς φακούς” σε γυαλιά και φακούς επαφής), επίσης δεν προβλέπεται ρεαλιστικά να φέρουν την επανάσταση στην αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας στα επόμενα πέντε χρόνια.
Είναι βέβαιο οτι οι εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας υπήρξαν καθοριστικές στην αντιμετώπιση της πρεσβυωπίας. Οι συγχρονες προσπάθειες μας έχουν δώσει απτά και σημαντικά κλινικά αποτελέσματα σε σοβαρές πολυκεντρικές μελέτες που δεν επιδέχονται αμφισβήτησης. Ωστόσο, η οριστική θεραπεία παραμένει ακόμη άπιαστο όνειρο. Στο Αthens Vision πιστεύουμε πως στα επόμενα χρόνια θα δίνουμε ολοένα συχνότερα στους ασθενείς μας ολοκληρωμένες λύσεις για την πρεσβυωπία με ολοένα καλύτερα αποτελέσματα. Η εταιρεία Appleye inc. των οφθαλμιάτρων του Athens Vision φιλοδοξεί να πρωταγωνιστήσει στην καινοτομία στην Οφθαλμολογία προτείνοντας εντελώς πρωτότυπες λύσεις στην μεταμόσχευση κερατοεδούς, τους κερατοκωνικούς φακούς επαφής και βέβαια στους ενδοφακούς της επόμενης γενιάς για την πρεσβυωπία.
ΑΝΑΣΤΑΣΙΟΣ ΧΑΡΩΝΗΣ, MD, PhD
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Επιστημονικός Διευθυντής
Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Freiburg
Διπλ. American and European Boards of Ophthalmology
Ειδικότητες
Χειρουργική Κερατοειδούς – Μεταμοσχεύσεις
Καταρράκτης – Διαθλαστική Χειρουργική
Παιδοφθαλμολογία – Στραβισμός
EΥΘΑΛΙΑ Ι. ΝΤΟΡΑ, MD
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Διπλ. European Board of Ophthalmology,
Ειδικότητες
Διαθλαστική Χειρουργική– Καταρράκτης
2η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΘΕΜΑ ΤΟΝ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΗ
Την Τετάρτη 18 Μαΐου 2016, πραγματοποιήθηκε στο Athens Vision η 2η επιστημονική συνάντηση με θέμα τον Κερατοειδή.
Στη συνάντηση παρουσιάστηκαν περιστατικά ιδιαίτερης δυσκολίας στην διάγνωση και την θεραπεία.
Σας προσκαλούμε όλους να παρακολουθήσετε το video της συνάντησης.
2ος ΑΓΩΝΑΣ ΔΡΟΜΟΥ “ΓΡ. ΓΕΩΡΓΑΡΙΟΥ” ΣΤΑ ΠΛΑΙΣΙΑ ΤΟΥ 49ου ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΟΥ ΟΦΘΑΛΜΟΛΟΓΙΚΟΥ ΣΥΝΕΔΡΙΟΥ ΣΤΗΝ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ
ΤΡΕΧΟΥΝ ΟΙ ΟΦΘΑΛΜΙΑΤΡΟΙ … ΓΙΑ ΝΑ ΜΑΘΟΥΝ ΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ
Με στόχο να μάθουν οι Έλληνες ότι η ΔΩΡΕΑ Οφθαλμών ΔΕΝ γίνεται μόνο από ζώντα δότη (όπως απαιτείται για άλλα όργανα, νεφροί , καρδιά) αλλά ΚΑΙ από ΘΑΝΟΝΤΑ νεκρό δότη ΚΑΙ ότι η ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ χαρίζει φως ΚΑΙ ζωή στους συνανθρώπους μας που για διάφορους λόγους ( ασθένειες, τραυματισμούς, ατυχήματα) έχασαν το φως τους, κατεβαίνουν στο δρόμο οι Οφθαλμίατροι !
Αυτός ο πρωτοποριακός Αγώνας Δρόμου θα πραγματοποιηθεί στη Θεσσαλονίκη, το Σάββατο 28 Μαΐου 2016 στις 8.00 πμ με αφετηρία τον Ιστιοπλοϊκό Όμιλο και τερματισμό τον Λευκό Πύργο.
Σ΄ αυτήν την ξεχωριστή διαδρομή θα “τρέξουν” Οφθαλμίατροι, με προβλήματα κερατοειδούς φορώντας τις άσπρες τους ποδιές ή τις πράσινες του χειρουργείου αλλά και ασθενείς.
Οι γιατροί με αυτήν την συμβολική κίνηση θα βγουν στους δρόμους για να στείλουν ένα ηχηρό ανθρωπιστικό μήνυμα προς όλους τους Έλληνες ότι η ΔΩΡΕΑ οφθαλμών ΔΕΝ γίνεται από ΜΟΝΟ από ζώντα δότη αλλά και από ΝΕΚΡΟ δότη!
Ο Αγώνας Δρόμου ο οποίος τελεί υπό την Αιγίδα του Δήμου Θεσσαλονίκης, εντάσσεται στο πλαίσιο του 49ου Πανελλήνιου Οφθαλμολογικού Συνεδρίου που θα διεξαχθεί στην Θεσσαλονίκη από τις 26 έως τις 29 Μαΐου και οργανώνεται για 2η χρονιά από την Ελληνική Τράπεζα Οφθαλμών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ- ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΕΩΡΓΑΡΙΟΥ» εις μνήμη του αείμνηστου Οφθαλμιάτρου Γρηγόρη Γεωργαρίου).
Αξίζει να σημειωθεί ότι η Τράπεζα Οφθαλμών «Γρηγόρης Γεωργαρίου» ανήκει στα 10 πιο πρωτοποριακά Project της χώρας στο τομέα της Ιατρικής και Βιοτεχνολογίας με στόχο τον τετραπλασιασμό των Ελλήνων δωρητών σώματος. Η τράπεζα απέσπασε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό καινοτομίας στην Υγεία «Innovation Project 2.0», που διοργανώνεται από τον Σύνδεσμο Φαρμακευτικών Εταιρειών Ελλάδας. Έχει στόχο την δημιουργία μοναδικών στον κόσμο προιόντων όπως μόσχευμα κερατοειδούς με ενδοσκελετό, δημιουργία ενδοφακού-τεχνητής ίριδας-μοσχεύματος με στήριξη χωρίς ράμματα και τη δημιουργία βιολογικών «φακών επαφής» για σύνθετα διαθλαστικά προβλήματα (π.χ. χρήση στο κερατόκωνο).
Ο Πρόεδρος της Ελληνικής Τράπεζας Οφθαλμών «ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ- ΓΡΗΓΟΡΗΣ ΓΕΩΡΓΑΡΙΟΥ» κ. Α. Χαρώνης και ο Πρόεδρος του 49ου Πανελλήνιου Οφθαλμολογικού Συνεδρίου κ. Θ. Βακάλης δήλωσαν « Με στόχο να νικήσει η ενημέρωση, ο αλτρουισμός και η αλληλεγγύη και να νικηθούν οι προκαταλήψεις, τα ταμπού και ο φόβος που πηγάζουν από την άγνοια, κατεβαίνουμε στο δρόμο για πούμε στον κόσμο ότι ΔΩΡΕΑ Οφθαλμών ΔΕΝ γίνεται μόνο από ζώντα δότη όπως απαιτείται για άλλα όργανα, νεφροί , καρδιά αλλά και από ΝΕΚΡΟ δότη. Δυστυχώς στην Ελλάδα λόγω έλλειψης οργανωμένων τραπεζών ιστικών μοσχευμάτων, αλλά και λόγω έλλειψης δωρητών, συνήθως τα μοσχεύματα προέρχονται από «τράπεζες οφθαλμών» του εξωτερικού. Είναι κρίμα να εισάγουμε μοσχεύματα από το εξωτερικό ενώ θα μπορούσαμε άνετα να καλύψουμε τις δικές μας ανάγκες και είναι επίσης κρίμα ενώ οι μεταμοσχεύσεις κερατοειδούς έχουν τα υψηλότερα ποσοστά επιτυχίας, εκατοντάδες συνάνθρωποι μας να ταλαιπωρούνται και να ζουν στο σκοτάδι επειδή έτυχε για κάποιο λόγοι να χάσουν την όραση τους».
« Αν και κάθε Μεταμόσχευση είναι ένας Αγώνας Δρόμου για να ΧΑΡΙΣΟΥΜΕ το Φως ο δικός μας Αγώνας Δρόμου, δεν είναι μια ακόμη στερεότυπη αθλητική εκδήλωση γιατί πολύ απλά βασίζεται σε μια ριζοσπαστική εναλλακτική πρωτοβουλία που αφορά στην ενημέρωση και στην κοινωνική ευαισθητοποίηση. Οι πολίτες πρέπει να μάθουν ότι Δωρεά Οφθαλμών ΔΕΝ γίνεται MONO από ζώντα δότη αλλά KAI από ΠΡΟΣΦΑΤΑ ΘΑΝΟΝΤΑ ΝΕΚΡΟ δότη. Επειδή ο αριθμός των συνανθρώπων μας που χρειάζονται ΜΕΤΑΜΟΣΧΕΥΣΗ ΚΕΡΑΤΟΕΙΔΟΥΣ ολοένα αυξάνεται, έχουμε όλοι ηθικό και ανθρώπινο χρέος, να είμαστε αλτρουιστές και αλληλέγγυοι προς όλους εκείνους οι οποίοι είτε από ασθένειες, είτε από τραυματισμούς, είτε από ατυχήματα έχασαν το φως τους και περιμένουν ένα ΘΑΥΜΑ!!! Ας γίνουμε λοιπόν εμείς η αφορμή για το δικό τους ΘΑΥΜΑ » δήλωσε ο Μίλτος Μπαλίδης Χειρουργός Οφθαλμίατρος, Διδάκτωρ Πανεπιστήμιου, Πρόεδρος Εταιρείας Καταρράκτη και Διαθλαστικής Χειρουργικής Νοτιο – Ανατολικής Ευρώπης.
Η ΜΥΩΠΙΑ ΚΑΙ Η ΠΡΟΛΗΨΗ ΤΗΣ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΑ: ΕΙΝΑΙ ΔΥΝΑΤΗ ΚΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ;
Η μυωπία είναι η συχνότερη διαθλαστική ανωμαλία, στην οποία το είδωλο ενός μακρινού αντικειμένου δεν εστιάζεται επάνω στον αμφιβληστροειδή χιτώνα του ματιού(ευκρινής εικόνα), αλλά σε απόσταση μπροστά από αυτόν. Οι λόγοι που συμβαίνει αυτό μπορεί να είναι είτε γιατί η διαθλαστική ισχύς του ματιού είναι μεγαλύτερη από την απαιτούμενη (διαθλαστική μυωπία λόγω αυξημένης κυρτότητας κερατοειδούς και διαθλαστικότητας φακού), είτε γιατί ο προσθιοπίσθιος άξονας του βολβού είναι μεγαλύτερος (αξονική μυωπία), καθώς και ο συνδυασμός τους. Αξονική είναι, συνήθως, η υψηλή μυωπία άνω των -6,00D.
Η μυωπία, σπανιότερα, εμφανίζεται πριν την ηλικία των 6 και θεωρείται οτι οφείλεται στην ανεπαρκή εμμετρωποίηση, δηλαδή στη φυσιολογική προγραμματισμένη ανάπτυξη του ματιού, ώστε το εισερχόμενο φως να εστιάζεται επάνω στον αμφιβληστροειδή. Συνηθέστερα, εμφανίζεται μετά τα 6 και θεωρείται οτι οφείλεται σε ανεπάρκεια κάποιων μηχανισμών να διατηρήσουν την εμμετρωπία, με αποτέλεσμα τα μάτια αυτά να συνεχίζουν να μεγαλώνουν και να γίνονται περισσότερο μυωπικά. Σύμφωνα με νέα δεδομένα, η διαδικασία αυτή, δύναται να εξελίσσεται έως και μια δεκαετία μετά την εφηβεία και είναι ο λόγος που συχνά η μυωπία υποτροπιάζει, ακόμη και στην περίπτωση που γίνει πρόωρα διαθλαστική επέμβαση για τη διόρθωσή της. Κατά κύριο λόγο, η μυωπία γίνεται αντιληπτή όταν ο παιδί ξεκινά το σχολείο, όπου οι ανάγκες για μακρινή όραση είναι μεγαλύτερες, οπότε συνταγογραφούνται μυωπικά γυαλιά που βελτιώνουν την οπτική οξύτητα. Ωστόσο δεν σταματούν την εξέλιξη της μυωπίας, η οποία θα ακολουθήσει την πορεία της, όπως αναφέρθηκε, είτε το παιδί φορά τα γυαλιά του, είτε όχι.
Σήμερα η μυωπία συνιστά ένα παγκόσμιο κοινωνικό πρόβλημα υγείας, με ραγδαία αυξανόμενη επίπτωση σε ορισμένες περιοχές και ομάδες πληθυσμών, που αγγίζει το 80-90% του εφηβικού αστικού πληθυσμού στην Νοτιοανατολική Ασία και το 40% του γενικού πληθυσμού στις Η.Π.Α. Σύμφωνα με νέες μελέτες, προβλέπεται οτι έως το 2050, το 49,8% του παγκόσμιου πληθυσμού θα έχει μυωπία και σχεδόν το 10% θα έχει υψηλή μυωπία (έως -5,00D και άνω)! Είναι δεδομένο οτι ο ολοένα αυξανόμενος αριθμός νέων ασθενών δημιουργεί ιδιαίτερα υψηλές απαιτήσεις για έγκαιρη διόρθωση της μυωπίας (γυαλιά, φακοί επαφής, διαθλαστική επέμβαση) προκειμένου να λειτουργεί φυσιολογικά στην καθημερινότητά του. Πόσο μάλλον, όταν τα υψηλά μυωπικά μάτια σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο οφθαλμικών επιπλοκών (πρώιμη συναίρεση υαλοειδούς, αποκόλληση-εκφύλιση αμφιβληστροειδούς, γλαύκωμα, ωχρόπαθεια κ.α.) Γίνεται κατανοητή επομένως, η παγκόσμια ανησυχία που εγείρει το φαινόμενο αυτό, καθιστώντας δε ταυτόχρονα αναγκαία τη πρόληψη της μυωπίας από την παιδική ηλικία.
Η σύγχρονη έρευνα στον τομέα της πρόληψης/καθυστέρησης της μυωπίας, έχει ήδη αρχίσει να στοιχειοθετεί συγκεκριμένες στρατηγικές, με πειραματική εφαρμογή σε μεγάλες ομάδες παιδιών σε όλο τον κόσμο.
- Η επίδραση του περιβάλλοντος: Έχει επιβεβαιωθεί σε πολλές εργασίες, οτι τα παιδιά που βρίσκονται έξω, στο φυσικό φως της ημέρας για 3,5-4 ώρες/ ημέρα, έχουν μικρότερη πιθανότητα να αναπτύξουν μυωπία μεγαλώνοντας. Επίσης, φαίνεται οτι απαιτείται μεγάλη φωτεινότητα (10.000 lux) στο περιβάλλον εργασίας για να επιβραδύνει την εξέλιξη της μυωπίας, με δεδομένο οτι μια καλά φωτισμένη σχολική τάξη έχει φωτεινότητα το πολύ 800 lux. Το πως ακριβώς επιδρά το φως στην πρόληψη/επιβράδυνση της μυωπίας δεν είναι ακόμη εξακριβωμένο, έχουν διατυπωθεί διάφορες θεωρίες: [dioptric space theory – διαφορές στην αφεστίαση(defocus) μακρινών αντικειμένων έξω και σε κλειστό χώρο], [light–dopamine theory – το φως της ημέρας εκλύει ντοπαμίνη στον αμφιβληστροειδή και αναστέλλει την αύξηση του βολβού]. Το πιθανότερο είναι οτι οφείλεται σε συνδυασμό παραγόντων, τόσο φωτεινότητας όσο και γενετικής προδιάθεσης, καθώς έχουν ταυτοποιηθεί γονίδια συσχετιζόμενα με τη μυωπία.
- Κοντινή εργασία – εκπαίδευση: Εργασίες υποδεικνύουν οτι τα παιδιά που αφιερώνουν περισσότερο χρόνο σε κοντινή εργασία όπως διάβασμα, γράψιμο, παιχνίδια σε υπολογιστή, έχουν αυξημένο κίνδυνο να αναπτύξουν μυωπία, ειδικά όταν αυτό συνδυάζεται με μειωμένο χρόνο έξω, οικογενή προδιάθεση, πολύωρη εκπαίδευση και αστικό περιβάλλον. Ο χρόνος της κοντινής εργασίας όμως, δεν είναι ικανός να προβλέψει τη μελλοντική ανάπτυξη μυωπίας. Φαίνεται πως η ανακριβής εστίαση κατά το διάβασμα (προσαρμοστικό lag) είναι παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση μυωπίας, ωστόσο η διόρθωση του lag με κοντινά γυαλιά επηρεάζει ελάχιστα την εξέλιξή της. Επομένως, η χρήση των κοντινών γυαλιών παρέχει πιο άνετο διάβασμα σε μυωπικά μάτια, αλλά δεν υπάρχει καμία απόδειξη οτι η αποφυγή του διαβάσματος θα αποτρέψει την εμφάνιση μυωπίας. Τα εξαιρετικά δημοφιλή στα παιδιά ηλεκτρονικά μέσα (tablets, κινητά, υπολογιστές) δυσχεραίνουν ακόμη περισσότερο την πρόληψη/επιβράδυνση της μυωπίας, αν και η «επιδημία» της άρχισε πριν την ευρεία εξάπλωσή τους.
- Η εφαρμογή ατροπίνης: Η υποθετική δράση της ατροπίνης στην πρόληψη/επιβράδυνση της μυωπίας είναι ήδη γνωστή αρκετά χρόνια και χρησιμοποιείται επιτυχώς κυρίως σε περιοχές που παρουσιάζουν υψηλή επίπτωση (Κίνα, Ταιβάν, Σιγκαπούρη). Έχουν ολοκληρωθεί μελέτες (ATOM 1, ATOM 2) που τεκμηριώνουν την ασφαλή και αποτελεσματική χρήση της ατροπίνης στην πρόληψη της εξέλιξης της μυωπίας. Βάσει αυτών, η εφαρμογή ατροπίνης σε πολύ χαμηλή συγκέντρωση (0,01% με δοσολογία μία σταγόνα το βράδυ), σε παιδιά ηλικίας 6-12 ετών με μυωπία από -1,0D έως -6,0D, επιβραδύνει την αύξηση της μυωπίας και σταθεροποιεί το αξονικό μήκος του βολβού σε βάθος διετίας. Το αποτέλεσμα φαίνεται να διατηρείται χωρίς υποτροπή (rebound effect) για τουλάχιστον ένα έτος, ίσως και περισσότερο. Ο μηχανισμός δράσης της ατροπίνης δεν είναι ακριβώς γνωστός. Υποθέτουμε οτι επιβραδύνει την επιμήκυνση του ματιού δρώντας άμεσα στο σκληρό χιτώνα του βολβού ή σε υποδοχείς του αμφιβληστροειδούς και όχι με την κατάργηση της προσαρμογής. Η ατροπίνη σε συγκέντρωση 0,01% βρέθηκε να έχει τις ελάχιστες οφθαλμικές παρενέργειες, καθώς η μυδρίαση που προκαλεί είναι μικρή (<1mm) και δεν επιφέρει συμπτώματα φωτοευαισθησίας, θολερότητας στην κοντινή όραση και δε διαταράσσει την οπτική συμεριφορά των παιδιών. Έχει δοκιμαστεί παρόμοιος φαρμακευτικός παράγοντας με την ατροπίνη, η πιρενζεπίνη, αλλά, συγκριτικά, ήταν λιγότερο αποτελεσματικός και με περισσότερες οφθαλμικές παρενέργειες. Ωστόσο, καμία απο τις παραπάνω φαρμακευτικές θεραπείες δεν έχει λάβει ακόμη επίσημα έγκριση απο το FDA στις Η.Π.Α και απαιτούνται μεγαλύτερες μελέτες, σε περισσότερες χώρες, για να εγκριθεί η χρήση τους.
- Νέου τύπου φακοί γυαλιών και φακοί επαφής: Η σύγχρονη θεωρία υποστηρίζει οτι το αξονικό μήκος του βολβού αυξάνεται όταν το φως εστιάζεται λίγο πιο πίσω (περιφερική υπερμετρωπία-hyperopic defocus) στην περιφέρεια του αμφιβληστροειδούς. Για τον λόγο αυτό, έχουν σχεδιαστεί νέοι ειδικοί φακοί γυαλιών (MyoVisionTM) που παρέχουν καθαρή μακρινή όραση στο κέντρο τους, αλλά δημιουργούν περιφερική μυωπία (myopic defocus), πετυχαίνοντας μείωση του αξονικού μήκους έως 30%. Στην ίδια αρχή στηρίζονται και οι διπλοεστιακοί-πολυεστιακοί φακοί γυαλιών (Βifocal and Progressive Addition Lens), γνωστοί στούς πρεσβύωπες, όπου η κεντρική περιοχή δίνει καθαρή μακρινή όραση και η περιφέρεια δημιουργεί myopic defocus. Επίσης, έχουν κατασκευαστεί και αντίστοιχοι φακοί επαφής (MiSight) που στηρίζονται στην αρχή της περιφερικής μυωπίας. Οι φακοί αυτοί εφαρμόζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας, γίνονται καλά ανεκτοί και πετυχαίνουν να επιβραδύνουν την εξέλιξη της μυωπίας στα παιδιά, αν και δεν υπάρχουν δημοσιοποιημένες ακόμη μελέτες. Επομένως, είναι σαφές και έχει αποδειχθεί, οτι τα απλά μονοεστιακά μυωπικά γυαλιά που χορηγούνται έως και σήμερα, συνήθως υποδιορθώνοντας τη μυωπία, δεν επιβραδύνουν ή μπορεί και να αυξάνουν την εξέλιξή της, γιατί δεν παρέχουν την εστιακότητα που αναφέρθηκε παραπάνω.
- Ορθοκερατολογία (Ortho–K): Προκείται για εγκεκριμένη (για ειδικούς τύπους φακών) από το FDA θεραπεία , που η αποτελεσματικότητά της στην πρόληψη/επιβράδυνση της μυωπίας φτάνει στο 55% , όπως έχει αποδειχθεί σε σειρά μελετών. Ορθοκερατολογικοί φακοί επαφής (τύπου Rigid Gas Permeable) εφαρμόζονται στο παιδί κατά τη διάρκεια της νύχτας, προκαλώντας αλλάγη στο σχήμα του κερατοειδούς και διορθώνοντας προσωρινά τη μυωπία του. Αφαιρούνται την ημέρα και επιτρέπουν στο παιδί να βλέπει καθαρά μακρινά αντικείμενα, ήδη από την πρώτη εβδομάδα, χωρίς τη χρήση μυωπικών γυαλιών καθ’όλη τη διάρκεια της. Το οπτικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο με τα νέου τύπου γυαλιά που αναφέρθηκαν παραπάνω, καθώς οι ορθοκερατολογικοί φακοί διορθώνουν την κεντρική μυωπία και αφήνουν περιφερική μυωπία, πετυχαίνοντας να αναστείλλουν την εξέλιξή της. Οι περιορισμοί που σχετίζονται με τη χρήση τους περιλαμβάνουν:
- Τον κίνδυνο οφθαλμικών μολύνσεων
- Τη συνολική διάρκεια της θεραπείας: οι Ortho-K φακοί εφαρμόζονται μακροπρόθεσμα (τουλάχιστον δύο έτη σε μελέτες), γεγονός που αυξάνει τον κίνδυνο μολύνσεων και μειώνει τη γενικότερη συμμόρφωση του παιδιού, που γίνεται δυσκολότερη όσο μικρότερη είναι η ηλικία του.
- Τη διάρκεια του αποτέλεσματος: Το αποτέλεσμα δεν είναι μόνιμο και ο κερατοειδής επιστρέφει στο αρχικό του σχήμα σε περίπου επτά ημέρες μετά τη διακοπή των φακών.
Συμπερασματικά, οι γνώσεις μας σχετικά με την προέλευση και εξέλιξη της μυωπίας σε σχέση με διάφορους γενετικούς, περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και άλλους παράγοντες, έχουν αυξηθεί σημαντικά. Οι νέοι μύωπες αυξάνονται παγκοσμίως και είναι βέβαιο οτι ένα ποσοστό θα αναπτύξει υψηλή και εκφυλιστική μυωπία με δυνητικά σοβαρές επιπλοκές. Η προσέγγιση της μυωπίας από τον οφθαλμίατρο οφείλει να αλλάξει, καθώς καλείται να ενσωματώσει τη σύγχρονη έρευνα στην καθημερινή πρακτική. Αυτό περιλαμβάνει την έγκαιρη εξέταση/παρακολούθηση των μικρών παιδιών με μυωπία, τη σωστή συμβουλευτική και την εφαρμογή εγκεκριμένων θεραπειών, με στόχο την επιβράδυνση της εξέλιξης της. Η έρευνα συνεχίζεται και ο ολοένα μεγαλύτερος αριθμός ολοκληρωμένων μελετών, θα συνεισφέρει μελλοντικά στην καθιέρωση ενός παγκόσμιου “πρωτόκολλου μυωπίας”, με ευρεία αποδοχή και εφαρμογή.
Παραπομπές:
EΥΘΑΛΙΑ Ι. ΝΤΟΡΑ, MD
Χειρουργός Οφθαλμίατρος
Διπλ. European Board of Ophthalmology,
Ειδικότητες